బళ్లు ఓడలు, ఓడలు బళ్లు అవడమంటే ఇదేనేమో! స్వేచ్ఛావాణిజ్యమే పునాదిగా ఉన్న
పెట్టుబడిదారీ వ్యవస్థకు ప్రతీకగా అలరారే అమెరికా ఇప్పుడు స్వేచ్ఛా
వాణిజ్యం అంటేనే జడుసుకుంటోంది. చిన్ని నా బొజ్జకు శ్రీరామరక్ష అన్నట్టుగా
‘రక్షణాత్మక’ విధానాలలోకి జారిపోతోంది. ‘పొరుగు సేవల’ (బిజినెస్ ప్రాసెస్
ఔట్ సోర్సింగ్-బీపీఓ) పేరుతో అమెరికా ఉద్యోగాలను బయటి దేశాలకు తరలిస్తున్న
కంపెనీలపై అధ్యక్షుడు బరాక్ ఒబామా కొంతకాలం క్రితం కస్సు బుస్సులాడడం
చూశాం. ‘బెంగళూరు వద్దు, బుఫాలో(కెనడా సరిహద్దులను ఆనుకుని ఉన్న ఒక
నగరం)ముద్దు’ అన్నది అప్పుడాయన ఇచ్చిన నినాదం. తాజాగా డెమోక్రటిక్,
రిపబ్లికన్ పార్టీలు రెండూ కలసి ‘యూఎస్ కాల్ సెంటర్ ఉద్యోగులు,
వినియోగదారుల రక్షణ చట్టం’ పేరుతో ఒక బిల్లును ప్రతినిధుల సభలో
ప్రవేశపెట్టడం బీపీఓ ఉద్యోగాల గురించిన చర్చను మళ్లీ తెరమీదికి తెచ్చింది.
‘రక్షణాత్మక’చర్యగా పేర్కొంటూ మనదేశం సహా అనేక దేశాలు ఈ చర్యను గర్హించాయి.
కాల్ సెంటర్లను విదేశాలకు తరలించే కంపెనీలకు ప్రభుత్వం నుంచి ఎటువంటి గ్రాంట్లు కానీ, రుణాలు కానీ ఇవ్వరాదని ఈ బిల్లు ప్రతిపాదిస్తోంది. అమెరికా వెలుపల కాల్ సెంటర్‌ను ఏర్పాటు చేయదలచుకున్న ఏ కంపెనీ అయినా ఆ విషయాన్ని అమెరికా కార్మికశాఖకు ముందుగా తెలియజేయాలనీ, తెలియజేయని పక్షంలో రోజుకు పదివేల డాలర్లు జరిమానాగా చెల్లించవలసి ఉంటుందనీ బిల్లు స్పష్టంచేస్తోంది. అలాగే, ఈ కంపెనీలు ప్రభుత్వం నుంచి గ్రాంట్లను, రుణాలను పొందే అర్హతను అయిదేళ్లపాటు కోల్పోతాయి. అమెరికన్ కంపెనీలు ‘పొరుగు సేవలు’ అందుకుంటున్న దేశాలలో మనదేశంతోపాటు లాటిన్ అమెరికా దేశాలు, ఐర్లాండ్, ఫిలిప్పీన్స్, కెనడా వగైరాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ బిల్లు చట్టమై అమలులోకి రావడమే జరిగితే ఈ దేశాల ప్రయోజనాలు దెబ్బతినే మాట నిజమే కానీ ఆ నష్టం ఏ ప్రమాణంలో ఉంటుందో ఇప్పుడే చెప్పలేమంటున్నారు.
మనదేశంపై దీని ప్రభావం ఏమంత ఉండదన్న అభిప్రాయమూ వ్యక్తమవుతోంది. ఫిలిప్పీన్స్ తదితర దేశాలు వాయిస్ ఆధారిత కాల్ సెంటర్ సేవల్లో ఉండగా మనదేశం అంతకంటె ఎక్కువ స్థాయి కలిగిన లావాదేవీల సేవలకు మళ్లిందనీ, అదీగాక భారతీయ కంపెనీలు అమెరికా ప్రభుత్వ గ్రాంట్లను, రుణాలను తీసుకోవడంలేదు కనుక ఆందోళన చెందనవసరం లేదనీ అంటున్నారు. మనదేశ బీపీఓ మార్కెట్ విలువ 1400 కోట్ల డాలర్లు కాగా, కాల్ సెంటర్ల వ్యాపారం విలువ 6-7 వందల కోట్ల డాలర్లేనంటున్నారు. అమెరికా మార్కెట్లలో నెలకొన్న స్తబ్ధత వల్ల ఇప్పటికే ఒత్తిడికి లోనవుతున్న మన బీపీఓ మార్కెట్, ఈ చట్టం అమలులోకి వస్తే మరింత కుంగిపోవడం ఖాయమన్న భయాన్ని మరికొందరు వ్యక్తంచేస్తున్నారు. అదలా ఉండగా, ఈ బిల్లు అసలు చట్టం అవుతుందా అన్నది మరికొందరి సందేహం. చట్టసభల ముందుకు వచ్చే అనేక బిల్లులలో చట్టమయ్యేవి కొన్నే. ఈ బిల్లు చట్టరూపం ధరిస్తుందనుకున్నా అందుకు చాలా సమయం పడుతుంది.
కాకపోతే, భారత ఐటీ పారిశ్రామికుల సంఘం నాస్కామ్ అధ్యక్షుడు సోమ్ మిట్టల్ వ్యాఖ్యానించినట్టు ఈ బిల్లు అమెరికా విధాన నిర్ణేతల ఆలోచనా సరళిని వెల్లడిస్తుంది. వచ్చే ఏడాది జరగనున్న అమెరికా అధ్యక్ష ఎన్నిక నేపథ్యంలో తీసుకున్న ‘రాజకీయ’ చర్యగా కూడా ఈ బిల్లు ప్రతిపాదనను ఆయన అభివర్ణించారు. నిజానికి బీపీఓ కంపెనీలు ఆయా సేవలను ఎన్నింటినో సామాన్య ప్రజలకు అందుబాటులోకి తెచ్చాయనీ, ఇటువంటి చట్టాలు వాటి ఖర్చును పెంచి ప్రజల తిరస్కృతిని మూటగట్టుకుంటాయనీ ఆయన విమర్శించారు. ఈ బిల్లు అమెరికా పౌరులకు ఏవిధంగా మేలు చేస్తుందన్నది మరో ప్రశ్న. బీపీఓ ద్వారా అమెరికానుంచి బయటికి వెళ్లే ఒక్కొక్క డాలర్‌కు ప్రతిగా మూడేసి డాలర్లు దేశంలోకి వస్తున్నాయని ఒక వివరణ. గత పదేళ్లలో బీపీఓ ద్వారా అమెరికా వినియోగదారుడే ఎంతో లబ్ధి పొందాడు. అవతలివైపునుంచి ఫోన్ కాల్ కోసం సుదీర్ఘకాలం ఎదురు చూసే దుస్థితి తప్పిపోయింది. ఇప్పుడు బీపీఓ సేవలకు కత్తెర వేస్తే అందువల్ల పెరిగే వ్యయభారాన్ని అమెరికా వినియోగదారుడే భరించవలసివస్తుంది. కనుక ఈ బిల్లు చట్టం కావడం అంత తేలికకాదన్న ధీమాను కొన్ని కంపెనీలు వ్యక్తంచేస్తున్నాయి.
మరి స్వదేశంలోని వినియోగదారులకు ప్రయోజనం చేకూర్చని ఇలాంటి బిల్లును ఎందుకు ప్రతిపాదించినట్టు? అమెరికా విధాన నిర్ణేతల ప్రస్తుత ఆలోచనా సరళిలోనే అందుకు సమాధానం లభిస్తుంది. అమెరికా రక్షణాత్మక విధానాలవైపు మళ్లుతున్నదనడానికి ఇదొక్కటే కాదు, మరెన్నో ఉదాహరణలు. ఎగుమతి సామర్థ్యాన్ని పెంచుకోడానికి చైనా తన కరెన్సీ విలువను కృత్రిమంగా తగ్గించు కోడాన్ని అమెరికా చాలాకాలంగా వ్యతిరేకిస్తోంది. దానిని కట్టడి చేయడం లక్ష్యంగా అమెరికన్ సెనేట్ ఒక బిల్లును కూడా ఆమోదించింది. 1930ల నాటి మహా మాంద్యంలో అనుసరించిన రక్షణాత్మక విధానాలను అమెరికా అనుసరిస్తున్న దంటూ చైనాతోపాటు అనేక దేశాలు ఈ చర్యను ఖండించాయి. రక్షణాత్మక మనస్తత్వం అమెరికన్ పౌరుల్లోనే క్రమంగా బలపడుతోంది. ఉద్యోగాలు తరలి పోతాయన్న ఆరోపణతో చివరికి ఆయా దేశాలతో చేసుకున్న ద్వైపాక్షిక వాణిజ్య ఒప్పందాలను కూడా జనం వ్యతిరేకిస్తున్నారు. రానున్న అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో ఇటువంటి జనమనోభావాలను సొమ్ముచేసుకునే ఆలోచనలో కాల్ సెంటర్ బిల్లు భాగమైనా ఆశ్చర్యంలేదు. అమెరికా ఈనాడు స్వేచ్ఛా వాణిజ్యానికి అనుకూలంగా గొంతెత్తలేని స్థితిలో ఉంది. దోహా రౌండ్ స్వేచ్ఛా వాణిజ్య చర్చలలో స్తబ్ధత నెలకొనడానికి అది కూడా ఒక కారణం. కాల్ సెంటర్ బిల్లుకు ఆగ్రహించాలో, దాని వెనుకనున్న రక్షణాత్మక వైఖరికి జాలిపడాలో ముందు ముందు మరింత స్పష్టపడుతుంది.
కాల్ సెంటర్లను విదేశాలకు తరలించే కంపెనీలకు ప్రభుత్వం నుంచి ఎటువంటి గ్రాంట్లు కానీ, రుణాలు కానీ ఇవ్వరాదని ఈ బిల్లు ప్రతిపాదిస్తోంది. అమెరికా వెలుపల కాల్ సెంటర్‌ను ఏర్పాటు చేయదలచుకున్న ఏ కంపెనీ అయినా ఆ విషయాన్ని అమెరికా కార్మికశాఖకు ముందుగా తెలియజేయాలనీ, తెలియజేయని పక్షంలో రోజుకు పదివేల డాలర్లు జరిమానాగా చెల్లించవలసి ఉంటుందనీ బిల్లు స్పష్టంచేస్తోంది. అలాగే, ఈ కంపెనీలు ప్రభుత్వం నుంచి గ్రాంట్లను, రుణాలను పొందే అర్హతను అయిదేళ్లపాటు కోల్పోతాయి. అమెరికన్ కంపెనీలు ‘పొరుగు సేవలు’ అందుకుంటున్న దేశాలలో మనదేశంతోపాటు లాటిన్ అమెరికా దేశాలు, ఐర్లాండ్, ఫిలిప్పీన్స్, కెనడా వగైరాలు కూడా ఉన్నాయి. ఈ బిల్లు చట్టమై అమలులోకి రావడమే జరిగితే ఈ దేశాల ప్రయోజనాలు దెబ్బతినే మాట నిజమే కానీ ఆ నష్టం ఏ ప్రమాణంలో ఉంటుందో ఇప్పుడే చెప్పలేమంటున్నారు.
మనదేశంపై దీని ప్రభావం ఏమంత ఉండదన్న అభిప్రాయమూ వ్యక్తమవుతోంది. ఫిలిప్పీన్స్ తదితర దేశాలు వాయిస్ ఆధారిత కాల్ సెంటర్ సేవల్లో ఉండగా మనదేశం అంతకంటె ఎక్కువ స్థాయి కలిగిన లావాదేవీల సేవలకు మళ్లిందనీ, అదీగాక భారతీయ కంపెనీలు అమెరికా ప్రభుత్వ గ్రాంట్లను, రుణాలను తీసుకోవడంలేదు కనుక ఆందోళన చెందనవసరం లేదనీ అంటున్నారు. మనదేశ బీపీఓ మార్కెట్ విలువ 1400 కోట్ల డాలర్లు కాగా, కాల్ సెంటర్ల వ్యాపారం విలువ 6-7 వందల కోట్ల డాలర్లేనంటున్నారు. అమెరికా మార్కెట్లలో నెలకొన్న స్తబ్ధత వల్ల ఇప్పటికే ఒత్తిడికి లోనవుతున్న మన బీపీఓ మార్కెట్, ఈ చట్టం అమలులోకి వస్తే మరింత కుంగిపోవడం ఖాయమన్న భయాన్ని మరికొందరు వ్యక్తంచేస్తున్నారు. అదలా ఉండగా, ఈ బిల్లు అసలు చట్టం అవుతుందా అన్నది మరికొందరి సందేహం. చట్టసభల ముందుకు వచ్చే అనేక బిల్లులలో చట్టమయ్యేవి కొన్నే. ఈ బిల్లు చట్టరూపం ధరిస్తుందనుకున్నా అందుకు చాలా సమయం పడుతుంది.
కాకపోతే, భారత ఐటీ పారిశ్రామికుల సంఘం నాస్కామ్ అధ్యక్షుడు సోమ్ మిట్టల్ వ్యాఖ్యానించినట్టు ఈ బిల్లు అమెరికా విధాన నిర్ణేతల ఆలోచనా సరళిని వెల్లడిస్తుంది. వచ్చే ఏడాది జరగనున్న అమెరికా అధ్యక్ష ఎన్నిక నేపథ్యంలో తీసుకున్న ‘రాజకీయ’ చర్యగా కూడా ఈ బిల్లు ప్రతిపాదనను ఆయన అభివర్ణించారు. నిజానికి బీపీఓ కంపెనీలు ఆయా సేవలను ఎన్నింటినో సామాన్య ప్రజలకు అందుబాటులోకి తెచ్చాయనీ, ఇటువంటి చట్టాలు వాటి ఖర్చును పెంచి ప్రజల తిరస్కృతిని మూటగట్టుకుంటాయనీ ఆయన విమర్శించారు. ఈ బిల్లు అమెరికా పౌరులకు ఏవిధంగా మేలు చేస్తుందన్నది మరో ప్రశ్న. బీపీఓ ద్వారా అమెరికానుంచి బయటికి వెళ్లే ఒక్కొక్క డాలర్‌కు ప్రతిగా మూడేసి డాలర్లు దేశంలోకి వస్తున్నాయని ఒక వివరణ. గత పదేళ్లలో బీపీఓ ద్వారా అమెరికా వినియోగదారుడే ఎంతో లబ్ధి పొందాడు. అవతలివైపునుంచి ఫోన్ కాల్ కోసం సుదీర్ఘకాలం ఎదురు చూసే దుస్థితి తప్పిపోయింది. ఇప్పుడు బీపీఓ సేవలకు కత్తెర వేస్తే అందువల్ల పెరిగే వ్యయభారాన్ని అమెరికా వినియోగదారుడే భరించవలసివస్తుంది. కనుక ఈ బిల్లు చట్టం కావడం అంత తేలికకాదన్న ధీమాను కొన్ని కంపెనీలు వ్యక్తంచేస్తున్నాయి.
మరి స్వదేశంలోని వినియోగదారులకు ప్రయోజనం చేకూర్చని ఇలాంటి బిల్లును ఎందుకు ప్రతిపాదించినట్టు? అమెరికా విధాన నిర్ణేతల ప్రస్తుత ఆలోచనా సరళిలోనే అందుకు సమాధానం లభిస్తుంది. అమెరికా రక్షణాత్మక విధానాలవైపు మళ్లుతున్నదనడానికి ఇదొక్కటే కాదు, మరెన్నో ఉదాహరణలు. ఎగుమతి సామర్థ్యాన్ని పెంచుకోడానికి చైనా తన కరెన్సీ విలువను కృత్రిమంగా తగ్గించు కోడాన్ని అమెరికా చాలాకాలంగా వ్యతిరేకిస్తోంది. దానిని కట్టడి చేయడం లక్ష్యంగా అమెరికన్ సెనేట్ ఒక బిల్లును కూడా ఆమోదించింది. 1930ల నాటి మహా మాంద్యంలో అనుసరించిన రక్షణాత్మక విధానాలను అమెరికా అనుసరిస్తున్న దంటూ చైనాతోపాటు అనేక దేశాలు ఈ చర్యను ఖండించాయి. రక్షణాత్మక మనస్తత్వం అమెరికన్ పౌరుల్లోనే క్రమంగా బలపడుతోంది. ఉద్యోగాలు తరలి పోతాయన్న ఆరోపణతో చివరికి ఆయా దేశాలతో చేసుకున్న ద్వైపాక్షిక వాణిజ్య ఒప్పందాలను కూడా జనం వ్యతిరేకిస్తున్నారు. రానున్న అధ్యక్ష ఎన్నికల్లో ఇటువంటి జనమనోభావాలను సొమ్ముచేసుకునే ఆలోచనలో కాల్ సెంటర్ బిల్లు భాగమైనా ఆశ్చర్యంలేదు. అమెరికా ఈనాడు స్వేచ్ఛా వాణిజ్యానికి అనుకూలంగా గొంతెత్తలేని స్థితిలో ఉంది. దోహా రౌండ్ స్వేచ్ఛా వాణిజ్య చర్చలలో స్తబ్ధత నెలకొనడానికి అది కూడా ఒక కారణం. కాల్ సెంటర్ బిల్లుకు ఆగ్రహించాలో, దాని వెనుకనున్న రక్షణాత్మక వైఖరికి జాలిపడాలో ముందు ముందు మరింత స్పష్టపడుతుంది.
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి